Kjanti, ljubavi moja
- Tekst Sergej Petrov
- Objavljeno u Vinske priče
-
Toskana, sanđoveze, blagi povetarac, mirisi mora i ustalasanih zelenih brežuljaka. Nije ovaj deo centralne Italije poznat samo po romantici već i po vinu „crnog pevca“ ili Gallo nera, odnosno vinu kjanti (chianti) koje je nekada bilo nezaobilazni deo restoranskog inventara kao kućno vino, a danas je jedan od najpoznatijih vinski brendova u svetu.
Debeljuškasta zelena boca u pletenoj korpici kao reklamni artefakt u prozoru lokalne prodavnice ili picerije, bila je sastavni deo prtljaga u talasu iseljenika sa Apenina u Novi svet u prvoj polovini 20. veka. U njoj se nalazilo pitko, pomalo trpko vino u kojem je dominirala lokalna sorta sanđoveze. Vremena su se od tada promenila, pa i kjanti. Danas je to elegantno vino, pristojnog tela i sočnih kiselina koje lepo prijanjaju uz različite ukuse jela. Kjanti nakon prvog utiska nudi široku lepezu aroma ljubičica, lekovitog bilja, začina pa i zemlje, te se prema svim tim karakteristika ponekad značajno približi sortnom bratu, vinu Brunelo iz obližnjeg Montalćina.
No, ono što kjanti razlikuje od Brunela je zapravo veoma duga istorija i tradicija još iz doba kada su ovu oblast ljudi označili kao pogodnu za uzgoj vinove loze, gotovo pet vekova pre Nove ere! Danas se oblast Kjanti nalazi između Firence na severu, Sijene na jugu, Pize na zapadu i Areca na istoku. Regija i vinarstvo doživljavaju poseban uspon u vreme renesanse i vladavine porodice Mediči u 14. veku. Tako će veliki vojvoda Kozimo III de Mediči označiti 1716. godine prvu vinogradarsku kjanti zonu poznatu kao Kjanti klasiko.
Kjanti DOCG ustanovljen je 1996. godine i ima sedam podzona. Jedna od najkvalitetnijih je Kjanti Rufina sa proizvodnjom od oko tri miliona boca godišnje. Naudaljenija od morske obale i dosta visoko postavljena, daje vina viših kiselina, voćna i divno mirisna, sposobna da odležavaju preko decenije.
Kjnati Koli Sensi se nalazi na obroncima planina oko Sijene i graničnoj zona Brunela i čuvenih vina Montepulćana, pa je u tim preklapanjima dodatno uzbudljiva. Sortnost, voćnost i prisustvo začina u aromama vina u kombinaciji sa nešto rustičnijim stilom daju posebno raskošan okvir.
Ipak, najviši stepen zadovoljstva očekuje se od vina iz Kjanti klasiko DOCG apelacije koja na boci imaju čuveni amblem crnog petla. Početna oblast apelacije iz 18. veka dodatno je proširena 1930. godine, a vinogradi se nalaze na većoj nadmorskoj visini od ostalih u Kjantiju. Iako se ova vina često rade u drvetu, njegov uticaj nikada nije takav da nadjača prepoznatljive arome trešanja, ljubičica i začina. Velike bačve bez mnogo uticaja gotovo su u potpunosti potisle novi barik i sladunjave naznake vanile i začina iz vina kjanti klasiko koje mora sadržati minimum 80% sanđovezea uz dodatak sorti kaberne, merlo, kolorino i kanajolo nero. Inače, tu postoje tri kategorije: Annata kao standarna vina apelacije, koja moraju biti starija od godinu dana pre upotrebe, Riserva koja zahteva 24 meseca i Gran Selezione sa još pola godine dužim odležavanjem. Prva ovakva vina pojavila su se na tržištu 2014. godine uz obaveznu potvrdu unikatnosti parcele vinograda i panela ocenjivača kvaliteta.
Crno-bela vinska legenda o pevcima
Chianti Classico najcenjenije je vino ovog stila i ove regije danas, a zbog čega se dovodi u vezu sa crnim pevcem, evo odgovora kroz legendu.
Kjanti klasiko najcenjenije je vino ovog stila i ove regije danas, a zbog čega se dovodi u vezu sa crnim pevcem, evo odgovora kroz legendu.
Priča govori o višedecenijskom, čak vekovnom sukobu između Siene i Firence za vlast u Klasiko zoni. Negde početkom 13. veka rešili su da napokon okončaju sukob u viteškom nadmetanju. Dogovoreno je da u osvit zore, po prvom glasanju petla, po konjanik iz oba grada krene prema ovom drugom i gde se sretnu, tu da bude granica. Za tu priliku kicoši iz Sijene izabrali su kao budilnik lepog, dobro uhranjenog belog petla, dok su namazani Firenčani uzeli verovatno najjadnijeg i najgladnijeg crnog petla kojeg su mogli da nađu. I upravo taj jadni i gladni petao zaslužan je što je Klasiko zona pripala Firenci, jer je „zapevao” sat vremena ranije i dao svom vitezu veliku vremensku prednost. Firenca je ozvaničila suprematiju nad Klasikom, a crni petao, gallo nero, dobio je u znak zahvalnosti mesto na grliću svake boce iz pomenutog rejona!
